《幻境诺德林》首发预告片 豆瓣评分9的史诗国漫
Logika prawnicza – dyscyplina pomocnicza nauk prawnych, zajmuj?ca si? prawniczymi zastosowaniami logiki. W w??szym znaczeniu logika prawnicza zajmuje si? badaniem schematów rozumowań prawniczych[1][2][3].
Logika prawnicza zacz??a kszta?towa? si? w XX w.[4].
W zakres logiki prawniczej wchodzi budowanie poprawnych definicji, klasyfikacji i wnioskowań, prawnicze zastosowanie teorii zdań, teorii nazw, rodzaje rozumowań, a tak?e podstawy erystyki, sztuki przekonywania i dyskusji[5]. We Francji logika prawnicza jest uto?samiana ze schematami wnioskowań dedukcyjnych, w Belgii za? rozumiana jest jako prawnicze zastosowanie teorii argumentacji (g?ówny przedstawiciel: Cha?m Perelman)[6], a w krajach common law – rozwa?ania dot. rozumowań s?dziów w procesie stosowania prawa[3].
Wed?ug Jerzego Wróblewskiego poj?cie logiki prawniczej w prawoznawstwie sk?ada si? z trzech podstawowych znaczeń: logiki uzasadniania, logiki heurezy oraz logiki systemowej: Logika uzasadniania obejmuje rozumowania, które uzasadniaj? decyzje wzgl?dnie twierdzenia prawnicze. (...) Logika heurezy obejmuje rozumowania, przy pomocy których dochodzi si? do okre?lonego typu decyzji lub twierdzeń. (...) Logika systemowa obejmuje powi?zania mi?dzy elementami norm wzgl?dnie mi?dzy normami w systemie prawa[7].[1]
Logika prawnicza wywiera du?y wp?yw na wyk?adni? prawa – przede wszystkim na wyk?adni? gramatyczn? i logiczn?[6]. Logika odgrywa równie? du?? rol? w procesie s?dowym (Otó? zdarza si? czasem, ?e wykazawszy, i? fa?szywa jest racja, na której nasz przeciwnik procesowy opiera? swoje twierdzenia b?d?ce nast?pstwem, jeste?my przekonani, ?e wykazali?my fa?szywo?? samego twierdzenia. Zdarza si? równie?, ?e t?umaczenie traktujemy na równi z dowodzeniem przypisuj?c mu ten sam stopień zasadno?ci, co i dowodzeniu. Znaj?c zasady logiki dalecy by?my byli od tego rodzaju b??dnych mniemań[6]), uzasadnianiu wyroków s?dowych, okre?laniu wiarygodno?ci ?wiadków[8], pracach i procesie ustawodawczym: Logika uczy sposobów, które nale?y stosowa?, je?eli si? chce unikn?? nieporozumień, których ?ród?em s? wspomniane w?asno?ci niektórych s?ów[6]. Logika prawnicza jest tak?e sk?adnikiem kultury prawniczej i niezb?dnym sk?adnikiem wiedzy prawnika[6]. Du?y wp?yw na polskie badania zwi?zane z logik? prawnicz? mieli m.in.: Tadeusz Kotarbiński, Kazimierz Ajdukiewicz, Kazimierz Twardowski, W?adys?aw Tatarkiewicz, Jerzy Kalinowski, Jan Gregorowicz, Jerzy Wróblewski, Andrzej Malinowski, W?adys?aw Wolter, Zygmunt Ziembiński, Tadeusz Wid?a. W Polsce znacz?c? rol? w powstaniu i badaniach nad logik? prawnicz? odegra?a szko?a lwowsko-warszawska.
Logika prawnicza jest wyk?adana na studiach prawniczych w ramach przedmiotu logika praktyczna[8]. Wyk?ady z logiki prawniczej nie obejmuj? ca?ej problematyki logicznej, ale tylko niektóre jej zagadnienia szczególnie po?yteczne i interesuj?ce dla prawników[6]. Jej celem jest wytworzenie umiej?tno?ci precyzyjnego formu?owania my?li, poprawnego rozumowania, skutecznego dzia?ania[5], prawid?owej argumentacji oraz interpretacji prawa. W ramach logiki praktycznej uczy si? równie? podstaw erystyki i retoryki.
Cz?sto poj?cia logika prawnicza i logika dla prawników s? u?ywane zamiennie. Jednak poj?cie logika dla prawników jest definiowane jako cz??? zagadnień logiki ogólnej, które s? przydatne w pracy umys?owej prawników i w problematyce, któr? si? zajmuj?[4][2], wi?c logika prawnicza jest dzia?em logiki dla prawników[2].
Zobacz te?
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Oktawian Nawrot: Logika prawnicza. W: Leksykon wspó?czesnej teorii i filozofii prawa. Jerzy Zajad?o (red.). Warszawa: C.H. Beck, 2007, s. 181-183. ISBN 978-83-7483-519-0.
- ↑ a b c Oktawian Nawrot , Wprowadzenie do logiki dla prawników, 2017 .
- ↑ a b W?adys?aw Wolter , Maria Lipczyńska , Elementy logiki, 1976 .
- ↑ a b Piotr Sobol-Ko?odziejczyk , Marek Zielinski , O jedno?ci logiki, czyli w sprawie statusu tzw. logiki prawniczej, ?EP edukacjaprawnicza.pl”, 2017 .
- ↑ a b Tadeusz Kotarbiński , Kurs logiki dla prawników, 1951 .
- ↑ a b c d e f Jan Gregorowicz , Zarys logiki dla prawników, 1962 .
- ↑ Jerzy Wróblewski , Rozumowania prawnicze w wyk?adni prawa, 1970 .
- ↑ a b Zygmunt Ziembiński: Logika praktyczna. Warszawa: PWN, 2009.